Toυ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΑΠΟΥΝΑ
Αν και το εισηγητικό κείμενο περιλαμβάνει, στα πλαίσια του απολογισμού των εκλογών, πλήθος σημείων και παρατηρήσεων, πρέπει η Κεντρική Επιτροπή ως έχει, να το απορρίψει, για έναν και μόνο λόγο: επειδή εισηγείται επί της ουσίας την αντικατάσταση του συνεδριακού στόχου για «κυβέρνηση της Αριστεράς» από τον στόχο για «κυβερνητικό συνασπισμό». Μια τέτοια εξέλιξη – εκτός του προβληματισμού αν η ΚΕ είναι αρμόδια να αλλάξει συνεδριακή απόφαση – συνιστά ποιοτική αλλαγή στο σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ προς εντελώς λανθασμένες κατευθύνσεις που ελλοχεύουν τον κίνδυνο της άμεσης ήττας μα και οποιασδήποτε περαιτέρω προοπτικής για την Αριστερά και τις εργατικές / λαϊκές ελπίδες, αιτήματα και προσδοκίες.
Η διαπίστωση πως η προεδρική εκλογή συνιστά ευκαιρία για την πρόκληση εκλογών είναι απολύτως ανεπαρκής και ως προσέγγιση επιφανειακή. Η κυβέρνηση Σαμαρά βρίσκεται σε μεγάλα αδιέξοδα που μπορεί να την οδηγήσουν σε εκλογές ακόμη και πριν την πρόκληση της προεδρικής εκλογής. Αυτό όμως σημαίνει πως για τις αστικές δυνάμεις, ντόπιες και διεθνείς, η απευκταία γι' αυτούς πιθανότητα κυβέρνησης της Αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ μοιάζει αναπότρεπτη και οδηγεί ως εκ τούτου σε κάθε είδους μεθοδεύσεις για την αλλοίωση του χαρακτήρα της και εν τέλει για την ακύρωση αυτής της προοπτικής. Οι συστημικές προσπάθειες για την εκμετάλλευση των δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε καθώς και των αδυναμιών μας θα ενταθούν. Ήδη εμφανίζονται δημοσιογράφοι στα έντυπα και τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ που μέχρι χθες έβριζαν τον ΣΥΡΙΖΑ ως όψιμοι «φίλοι» του προέδρου και υπερασπιστές του απέναντι στους «αριστεριστές» του κόμματος που «διαμαρτύρονται».
Πρέπει λοιπόν η κατεύθυνση αυτή να απορριφθεί όχι τόσο για να στείλει μήνυμα στο εσωτερικό του κόμματος, όπου ο δημοκρατικός διάλογος δίνει την δυνατότητα να εκφράζονται όλες οι απόψεις, όσο για να στείλει το μήνυμα ακριβώς στα συστημικά κέντρα που απεργάζονται σχέδια ακύρωσης της κυβέρνησης της Αριστεράς πως αυτό δεν πρόκειται να συμβεί!
Οι συνθήκες σήμερα είναι ασφαλώς διαφορετικές και πιο δύσκολες απ' ότι ήταν το 2012. Το πιο σημαντικό πρόβλημα είναι η απουσία μαζικού, επιθετικού εργατικού και λαϊκού κινήματος, με τις ηρωικές καθαρίστριες να τονίζουν ως εξαίρεση, αυτή την πραγματικότητα. Απέναντι σ' αυτό το πρόβλημα ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι άμοιρος ευθυνών. Το αντίθετο. Η επί διετία γραμμή του κόμματος, μονίμως προεκλογική, κάνοντας – σαν το χαλασμένο ρολόι – διαρκώς εκτιμήσεις για την ώρα των εκλογών και την βεβαιότητα της νίκης του ΣΥΡΙΖΑ, με ποιο πρόσφατο παράδειγμα το σύνθημα «στις 25 ψηφίζουμε, στις 26 φεύγουν», όχι μόνο δεν απέδωσε τα προσδοκώμενα αλλά υποτίμησε τα κύρια καθήκοντα οικοδόμησης και στήριξης των αντιστάσεων, οργανωτικά, πολιτικά αλλά και στην επιλογή των προγραμματικών αιχμών. Ποιες είναι σήμερα, στα μάτια της κοινωνίας, οι σαφείς δεσμεύσεις του κόμματος απέναντι στην εργατική τάξη και τα κατώτερα λαϊκά στρώματα;
Ταυτόχρονα η γραμμή για ανάταση της ευρωπαϊκής Αριστεράς με προμετωπίδα τον ΣΥΡΙΖΑ δια της υποψηφιότητας του προέδρου του, αν και σημείωσε κάποιες επιτυχίες, δεν απέδωσε αποτελέσματα που να δικαιολογούν την επιμονή σε ένα σχέδιο συνολικής μεταρρύθμισης της ΟΝΕ/ΕΕ ως προϋπόθεση για την ανατροπή της λιτότητας σε αριστερή κατεύθυνση. Αναδεικνύεται πως η κατεύθυνση για ανατροπή και κυβέρνηση της Αριστεράς στην Ελλάδα και η οικοδόμηση υποδείγματος μέσα από την «ρήξη του αδύναμου κρίκου», στους ευρωπαϊκούς λαούς και τα κινήματα, είναι ο μόνος δρόμος.
Σε τέτοιες συνθήκες είναι απόλυτη αυταπάτη να μιλά κανείς, όπως ήδη έχει ειπωθεί από υπερασπιστές της εισήγησης, για την ηγεμονία της Αριστεράς ως εξασφάλιση του αριστερού χαρακτήρα του «κυβερνητικού συνασπισμού» απλά και μόνο επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχτηκε πρώτο κόμμα στις ευρωεκλογές.
Η υπόθεση της ηγεμονίας της Αριστεράς αφορά σε πολύ περισσότερα από το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα, όσο κι αν είναι σημαντικό. Και πρώτα απ' όλα περνά από την ανάταξη του μαζικού κινήματος, των αντιστάσεων και των αγώνων των εργαζόμενων μα και των ευρύτερων λαϊκών στρωμάτων και την επικράτηση των συμφερόντων και των αιτημάτων τους έναντι των μεσοστρωμάτων ή ακόμη και των ανώτερων, αστικών στρωμάτων, που αν και επλήγησαν από την κρίση αντέχουν, έχουν αποδεχτεί τα αποτελέσματα της μημονιακής πολιτικής και προσδοκούν την ανάταξη της «φυσιολογικής» λειτουργίας της αγοράς. Πολύ περισσότερο έναντι των ντόπιων αστών που έχουν σημειώσει κέρδη από την πολιτική αυτή και επιδιώκουν σήμερα την εξασφάλιση της απρόσκοπτης και αυξανόμενης κερδοφορίας τους σε βάρος των εργαζόμενων και της κοινωνικής πλειοψηφίας από την οποιαδήποτε επόμενη κυβέρνηση.
Ηγεμονία της αριστεράς σημαίνει ιδεολογική ηγεμονία έναντι των κυρίαρχων αστικών ιδεών σε όλα τα επίπεδα και τις σφαίρες της κοινωνικής ζωής. Στο οικονομικό επίπεδο σημαίνει την εναλλακτική πρόταση που αντιπαρατίθεται και συγκρούεται με το πλαίσιο και τους «νόμους της αγοράς» και τις κυρίαρχες επιλογές εντός της κρίσης, είτε εκπορεύονται από τα ευρωπαϊκά διευθυντήρια είτε από τις ΗΠΑ και το ΔΝΤ.
Σ' αυτές τις συνθήκες η επιμονή σε μια προσέγγιση αυστηρά εκλογική που δεν λαμβάνει υπόψη της ή υποτιμά τους κοινωνικούς, ταξικούς και ιδεολογικοπολιτικούς όρους μπορεί να καταλήξει σε τραγωδία.
Διατυπώνεται στην εισήγηση το σκεπτικό πως παρουσιάζεται η ευκαιρία να εμποδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ την προσπάθεια του Σαμαρά να συγκεντρώσει τους 180 βουλευτές που χρειάζονται για την εκλογή του προέδρου της Δημοκρατίας και να προκαλέσει εκλογές. Γι αυτό τον σκοπό προτείνεται να απευθυνθεί και να ενθαρρύνει βουλευτές να απομακρυνθούν από την επιλογή της υπερψήφισης του προέδρου, με προτεραιότητα στην ΔΗΜΑΡ και σε ανεξάρτητους βουλευτές προερχόμενους από το ΠΑΣΟΚ και ευρύτερα. Μάλιστα διατυπώνεται πως μια τέτοια ενδεχόμενη επιλογή τους συνιστά ταυτόχρονα ικανό λόγο για ενταχθούν στην προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να κερδίσει τις εκλογές και να σχηματίσει κυβέρνηση.
Πέρα από οτιδήποτε μπορεί κανείς να πει για την έκπτωση του κριτηρίου απέναντι σε βουλευτές που έπαιξαν ενεργό ρόλο στην επικράτηση και υλοποίηση της μνημονιακής πολιτικής όλα τα προηγούμενα χρόνια, προκύπτει αβίαστα το ερώτημα πως η ίδια η κοινωνία αντιμετωπίζει όλους αυτούς τους βουλευτές και συνακόλουθα πως θα αντιμετωπίσει την επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ. Πρόκειται ακριβώς για όλους αυτούς που είτε ως άτομα είτε ως κόμμα στην περίπτωση της ΔΗΜΑΡ, αντιπροσωπεύουν στα μάτια της κοινωνίας το πλέον εμβληματικό παράδειγμα του σάπιου πολιτικού συστήματος που σήμερα βρίσκεται υπό κατάρρευση. Πιο αποκρουστικοί και απορριπτέοι ακόμη και από την ίδια τη ΝΔ – η εκλογική επίδοση της ΔΗΜΑΡ το αποδεικνύει. Η πρώτη σκέψη που έρχεται στο μυαλό είναι πως με την προσθήκη τους στον ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο δεν πρόκειται να ενισχυθεί το ποσοστό του και η προοπτική της αυτοδυναμίας αλλά μάλλον υπάρχει κίνδυνος να μειωθεί.
Ας πάμε παρακάτω. Τι θα συμβεί εάν, παρόλαυτά, ο ΣΥΡΙΖΑ βρεθεί σε θέση πρώτου κόμματος μετά τις εκλογές, μακριά όμως από την αυτοδυναμία; Πόσο εύκολο θα είναι να κρατήσει στάση αποφασιστική και αταλάντευτη σε αριστερό πλαίσιο έχοντας κάνει αυτές τις επιλογές; Μπροστά πια θα εμφανιστεί με όρους άμεσους και πιεστικούς το πλαίσιο που σήμερα περιγράφεται στην δημόσια πολιτική συζήτηση ως δυνατότητα «εθνικής συνεννόησης» και προοπτική κυβέρνησης ευρύτατης συνεργασίας ακόμη και «οικουμενικού» τύπου.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αποφύγει πάση θυσία την παγίδευσή του σε μια τέτοια προοπτική ευρύτατου «κυβερνητικού συνασπισμού».
Ο δρόμος για την «αυτοδυναμία της Αριστεράς και του λαού» είναι εντελώς διαφορετικός.
Οφείλουμε να βγάλουμε συμπεράσματα για την άμεση αλλαγή πορείας και την αριστερή στροφή στην ριζοσπαστικοποίηση της παρέμβασής μας σε όλα τα επίπεδα: στην δημοκρατική και συλλογική λειτουργία του κόμματος, στην απεύθυνση κατά προτεραιότητα στον κόσμο της εργασίας, τους ανέργους, τη νεολαία, τις γυναίκες, τα κατώτερα λαϊκά στρώματα και τους κάθε είδους αποκλεισμένους, στην επιλογή των προγραμματικών αιχμών και την δημόσια δέσμευση με επίκεντρο τα αιτήματα και τις ανάγκες αυτών των κοινωνικών τμημάτων, στην αποφασιστικότητα για ανυποχώρητη στάση απέναντι στους δανειστές μα και στις απαιτήσεις των ντόπιων και ξένων κέντρων του μεγάλου κεφαλαίου, στις ιδέες και τις αξίες της Αριστεράς, στην «κυβέρνηση της Αριστεράς» και την σοσιαλιστική προοπτική της εναλλακτικής μας πρότασης.
*από την ομιλία στην συνεδρίαση της ΚΕ ΣΥΡΙΖΑ, 21 Ιούνη 2014
www.iskra.gr
